Washington Post’a konuşan San Diego’da doktor olan Manisha Sharma, 49 yaşında perimenopoza girdiğini düşündürecek türden semptomlar yaşamaya başlamıştı. Çene bölgesinde birdenbire tüyler belirmiş, ruh hali değişiklikleri ortaya çıkmış ve eşiyle evin daha serin olması konusunda sürekli tartışıyordu.

Sharma, deli olmadığından emin olmak için bir eczaneden evde menopoz testi satın aldı. Menopoz kiti, 10 gün boyunca kullanılacak idrar testi şeritleri ile menopoz durumu hakkında bir rapor oluşturacak bilgilerin uygulamaya nasıl kaydedilmesi gerektiğini anlatan talimatlar içeriyordu.

Sharma, testin aslında menopoz öncesi dönemde olduğunu gösterdiğini ama henüz menopoz döneminin gelmediğine inandığı için testin sonucunu sinir bozucu bulduğunu söyledi.

Ev tipi menopoz testleri, 40’lı ve 50’li yaşlarında olan kadınların menopoza doğru giden yolculuğu hakkında önemli bilgiler sunmayı vaat ediyor. Uzmanlar, testlerin bazı kadınlara yaşadıkları şeyin gerçek olduğuna dair güvence verebileceğini söylüyor. Ayrıca kadınların menopoz ile benzer semptomları olan diğer durumları ayırt etmelerine de yardımcı olabiliyor.

Bu kitlerin içindeki idrar göstergesi 10 gün boyunca beş farklı zamanda kullandıktan sonra kitle birlikte gelen uygulamayı kullanılarak beş FSH sonucu, tahmini menopoz aşaması ve takip ettiği semptomların bir özetinden oluşan bir rapor veriliyor. Bu testlerin sonucunda oluşan rapor kadınlara, yaşadıkları semptomlar ve hissettiklerine dair bir miktar doğrulama sağlıyor. Bu testler ayrıca kadınların bu aşamadan sonra doktora gittiklerinde kendilerini daha hazırlıklı hissetmelerine yardımcı oluyor.

Washington Post’a konuşan New York City’deki bir Tıp Merkezi’nin müdürü Susan E. Loeb Zeitlin ise bu testlerin kadınlar için pek bir değerini görmediğini, önemli olan şeyin bu testin ne gösterdiği değil hissedilen semptomlar olduğunu belirtti. Ayrıca bu konuda uzmanın yapacağı en önemli şeyin kanama ve menopozun diğer belirtileri de dahil olmak üzere semptomları tartışması olduğunu sözlerine ekledi.

Bir kadının menopoza yaklaştığı ve girdiği dönemde FSH hormon düzeyinde artış yaşanır. Bu kitlerin içinde bulunan test çubukları da idrarda artan FSH hormonuna duyarlı olacak şekilde üretilmiştir. İşte bu testler idrardaki FSH değerini ölçerek kadının olası menopoz aşaması hakkında bilgi verir.

Ülkemizde yaygın olarak kullanılmayan ancak e-ticaret sitelerinde yurt dışından satışı yapılan bu testlerle ilgili Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Feride Mimaroğlu ile konuştuk. İşte Menopoz testleri ile ilgili 11 soru 11 cevap…

1- Öncelikle perimenopoz belirtileri nelerdir?

Menopozal geçiş yani perimenopoz, ortalama olarak son adet döneminden dört yıl önce başlar ve bir kadının yaşam kalitesini etkileyebilecek bir dizi fizyolojik değişikliği içerir. Düzensiz adet döngüleri ve belirgin hormonal dalgalanmalar ile karakterize olup bunlara sıklıkla ateş basması, uyku bozuklukları, depresyon gibi ruh hali değişiklikleri ve vajinal kuruluk eşlik eder. Ek olarak,kemik kaybında değişiklikler meydana gelmeye, ayrıca kalp hastalıkları riski de artmaya başlar.

2- Evde menopoz testi nasıl yapılır?

Evde menopoz testi aynı gebelik testi gibi test kitine idrar damlatılmasıyla yapılır. FSH hormonuna (Folikül Stimüle Edici Hormon) bakılır. Bir kadın menopoz dönemine girdiği zaman, vücuttaki FSH seviyeleri dikkate değer oranda artmaya başlar.

Genellikle FSH artışı, normal değerlerin 10 katına kadar çıkar. Evde menopoz testi diğer tüm testler gibi dış etkenlerden etkilenebilir. İdrar ile yapılan testlerde özellikle testten önce çok su içmek ve yakın zamana kadar östrojen takviyesi kullanmak test sonuçlarının yanıltıcı olmasına yol açabilir.

3- Evde menopoz testi sayesinde menopoz durumunu erkenden teşhis edebilir miyiz?

Evet, evde menopoz testi menopozu erken tanımaya yarayabilir.

4- Menopoz teşhisinin konulması için hangi semptomların yaşanması gerekir?

En önemli menopoz semptomu 1 yıl adet görmeme, sıcak basması, uyku bozuklukları, duygu durum bozuklukları ve vajinal kuruluktur.

5- Bu testler ülkemizde yaygın olarak kullanılıyor mu?

Evde menopoz testi ülkemizde pek kullanılmıyor.

6- Kimler bu testi yapmalı?

45 yaş üstü ve 1 yıl boyunca adet görememe durumu varsa ve sıcak basması gibi menopoz belirtileri olanlar bu testleri yapabilir.

7- Menopoz kan tahlilinde belli olur mu?
Menopoz için yapılan kan tahlillerinde FSH ve ESTRADİOL hormonlarına bakarak tanı konulabilir.

8- Menopozda hangi değerler yükselir?

FSH hormonu menopozda 10 kata yakın artar ve yaklaşık 40 ünitenin üstüne çıkar.

9-Bu testler devlet hastanelerinde ücretsiz yapılıyor mu?

Devlet hastanelerinde ücretsiz olmakla beraber özel hastanelerde fiyatlar değişkenlik gösterir.

10- Menopoz testinde en doğru sonucu almak için doğru zaman nedir?

Hormon testlerinin en doğru sonuç alma zamanı adetliykendir ancak menopoz 1 yıl adet görememedir. Bundan dolayı testler her zaman yapılabilir. Menopoza geçiş zamanı dediğimiz perimenopoz yani 45 yaş üstü adet düzensizlikleri olduğu dönemde adetliyken hormon baktırmak doğru olacaktır.

11- Bir insanın tam olarak menopoza girip girmediği nasıl anlaşılır? Evde menopoz testi güvenli midir? Kesin sonucu doktordan duymak gerekir mi?

Evde yapılan menopoz testi güvenli olmakla birlikte %100 sonuç garantisi yoktur. Aşırı su içmek bile test sonucunu etkiler. Menopoz şikayetleri başlayınca doktora gidip kesin tanı almak gerekir. Ayrıca menopoz hormon tedavisine başlanılıp başlanmayacağı da doktor tarafından karar verilmeli.

Fotoğraflar: iStock, Alamy